Tại sao tội ác gia đình trở nên đáng báo động?

Gia đình là bến cảng bình yên, là nơi tránh giông tố cuộc đời, thì giờ đây lại là địa ngục đối với một số người. Nguyên nhân vì đâu? Làm thế nào tìm lại mái ấm xưa?

Dư luận bất bình trước vụ ‘dì ghẻ’ dùng gậy đánh đập bé gái 8 tuổi suốt 4 tiếng đồng hồ khiến bé chết trước khi đến bệnh viện. Mọi người đều bàng hoàng trước sự tàn ác của một dì ghẻ còn rất trẻ, thì lại một vụ khác chấn động hơn: ‘dượng hờ’ đóng 9 cái đinh vào trong não bé gái 3 tuổi khiến bé đang cấp cứu trong trạng thái nguy kịch. Kinh hoàng hơn là trước đó bé đã 4 lần cấp cứu bởi ‘dượng hờ’ đã cho thuốc độc vào nước C2 chó bé uống, cho bé nuốt đinh ốc, và một lần bẻ gãy tay bé.

Không chỉ những ‘dì ghẻ’, ‘dượng ghẻ’ tàn ác, mà ngay cả cha, mẹ đẻ cùng không kém phần tàn bạo, như vụ một người cha ở Hà Nội đã đánh con gái khi dạy học ở nhà, khiến bé tử vong…

Nếu tìm kiếm “bạo hành trẻ em” thì Google cho 24.8 triệu kết quả trong 0.4 giây, một con số khổng lồ. Tại sao con người ngày càng ác, nhất là hành hạ những đứa trẻ yếu ớt hoàn toàn không có khả năng chống cự hay chạy trốn, thậm chí cả với những đứa trẻ quá nhỏ, còn chưa có khả năng nhận thức?

Nếu tìm kiếm “bạo hành trẻ em” thì Google cho 24.8 triệu kết quả trong 0.4 giây, một con số khổng lồ. (Ảnh: Pixabay)

Gia đình là tổ ấm, là bến cảng bình yên che chở cho các thành viên gia đình, là mái ấm thương yêu để mọi người trở về sau khi mệt mỏi trải qua những giông tố cuộc đời. Tuy nhiên hiện nay, đối với nhiều người, gia đình không còn yên ấm nữa, thậm chí là những cơn ác mộng. Tổ ấm gia đình bị tàn phá, bạo lực, tội ác gia đình ngày càng tăng chóng mặt. Vậy nguyên nhân là gì? Làm thế nào để cứu vãn hạnh phúc gia đình, đem lại niềm vui và nụ cười trong đôi mắt trẻ thơ, đem lại sự ấm áp và yên bình cho các thành viên gia đình?

Những nguyên nhân tàn phá gia đình

Xã hội cái ác lên ngôi

Không khó có thể nhận thấy, xã hội đang bại hoại, cái ác khắp nơi. Ra đường, những va chạm nhỏ đều có thể biến thành những lời mắng chửi tục tĩu, những lời hăm dọa, và cả thượng cẳng chân hạ cẳng tay, thậm chí án mạng. Rất nhiều bạo lực và án mạng đã xảy ra từ những chuyện rất bình thường như: một cái nhìn, một lời chê, từ chối cầu hôn…

Cái ác còn hiện diện ở những người kinh doanh hàng giả, sản phẩm, thực phẩm độc hại, ở những người nông dân dùng thuốc sâu thuốc kích thích cho các sản phẩm nông nghiệp bán ra thị trường, trong khi họ trồng riêng rau quả sạch cho gia đình họ sử dụng.

Cái ác còn len vào bệnh viện, ngành y dược, khi thuốc giả, kém chất lượng được kê đơn cho người bệnh. Đặc biệt là trong khi cả nước dịch bệnh hoành hành, người dân mất công ăn việc làm, cuộc sống khốn đốn, thì lại bị nhóm lợi ích gồm các gian thương và những người có thẩm quyền trong cơ quan công quyền ép người dân phải dùng kit test với giá cắt cổ. Họ nhập kit test Trung Quốc 21.000 đồng, và bán cho dân với giá gần 500.000 đồng. Nghiêm trọng hơn là 62/63 CDC các tỉnh đều sử dụng loại kit test với giá đội lên hơn 20 lần như thế này.

Cái ác tràn cả vào học đường, những vụ đánh hội đồng chỉ vì những xích mích nhỏ, thậm chí đã đoạt mạng như: vụ nam sinh Thanh Hóa bị đánh hội đồng vỡ sọ não, nam sinh Hà Nội bị đánh hội đồng đã dùng dao đâm chết bạn, nữ sinh Đắc Lắc bị nhóm nữ sinh đánh hội đồng rồi quay clip đưa lên mạng… Những vụ như thầy đánh trò, trò đánh thầy vẫn xảy ra khá thường xuyên. Nhà trường, nơi vốn dạy con người lối sống có đạo đức, đào tạo tài năng, để khi trưởng thành là những nhân tài hữu ích cho xã hội, thì giờ đây đã thành ‘chiến trường’ ở một mức độ nào đó.

Cái ác tràn cả vào học đường, những vụ đánh hội đồng chỉ vì những xích mích nhỏ. (Ảnh: Pexels)

Cái ác tràn ngập trên mạng, truyền hình, khi những bộ phim và những trò chơi bạo lực, sắc tình cổ vũ lối sống bạo lực, phóng túng, buông thả đang đầu độc mọi người, nhất là với thanh thiếu niên.

Và kết quả tất yếu, con người sống trong xã hội mà cái ác hoành hành, thì ắt sẽ đem cái ác đó về với gia đình của mình

Sự thất bại của giáo dục

Cái ác lên ngôi có nhiều nguyên nhân, nhưng không thể phủ nhận là giáo dục thất bại đóng vai trò then chốt. Học sinh ngay từ tiểu học đã được dạy nói dối: “hôm nay có đoàn kiểm tra, họ có hỏi thì các con nói là không học thêm nhé” - cô giáo dạy thêm đã thành thu nhập chính, và đã dặn các bé như thế này. 

Những gia đình khó khăn không cho con đi học thêm được thì bị thầy cô giáo phân biệt đối xử, bị điểm kém, bị bêu tên trước lớp… Đây là dạy cái ác cho các cháu, vì các cháu biết, chỉ cần có tiền là được thầy cô yêu, bạn bè quý, dạy trẻ sùng bái kim tiền.

Nhà trường không chú ý dạy đạo đức, phép tắc, nếu có cũng chỉ là hình thức, là lời nói suông. Vì người thầy là dùng lời nói và hành động của bản thân để dạy dỗ và cảm hóa học trò, đó là Đạo của người thầy từ ngàn xưa: Khẩu truyền thân giáo, giáo hóa không lời.

Hiện nay, chương trình học nặng, nhưng toàn là thứ vặt vãnh, chỉ là dạy tri thức, hơn nữa các thầy cô còn tìm mọi cách dạy thêm, vì đó là nguồn thu nhập chính, cao hơn lương khá nhiều. Vậy mà vẫn có vị giáo sư, tiến sĩ khoa học, giảng viên một trường đại học nọ còn kêu gọi bỏ khẩu hiệu “Tiên học lễ hậu học văn”, coi “lễ” là thứ gò bó, hạn chế sáng tạo của con người. Một chút “lễ” hình thức dừng ở khẩu hiệu mà còn muốn xóa bỏ, nhân danh “giải phóng, sáng tạo” này là đánh rớt nốt chút đạo đức ít ỏi còn lại của ngành giáo dục.

Và những học sinh quen giả dối, vô phép tắc, sống phóng túng, sùng bái kim tiền này trở thành những ông bố bà mẹ, thì hậu quả tất yếu là bạo lực và đổ vỡ gia đình.

Quá dễ dàng ly hôn

Khi những người quen giả dối, quen bạo lực, quen lối sống hưởng thụ, sùng bái kim tiền ở với nhau trong một mái nhà, thì làm sao họ biết nhẫn nhịn, bao dung, làm sao biết thế nào là nghĩa vụ và trách nhiệm của người làm chồng làm vợ, làm cha làm mẹ. Và hễ mâu thuẫn xuất hiện thì họ liền nghĩ đến ly hôn, cũng chẳng nghĩ đến con cái họ có cảm nhận gì, suy nghĩ thế nào.

Hễ mâu thuẫn xuất hiện thì họ liền nghĩ đến ly hôn, cũng chẳng nghĩ đến con cái họ có cảm nhận gì, suy nghĩ thế nào. (Ảnh: Xframe)

Những cám dỗ của xã hội, những danh vọng, tiền bạc cũng dễ khiến họ sa ngã, ngoại tình, khiến gia đình đổ vỡ. Hai vụ án thương tâm nói trên đều xuất hiện ở gia đình đổ vỡ, và tội ác là do ‘dì ghẻ’ ‘dượng ghẻ’ gây ra, và lý do ly hôn là “mâu thuẫn gia đình”. 

Người hiện đại không nhẫn nại, thiếu bao dung, và chỉ chút mâu thuẫn là, cãi nhau, đánh nhau, và đưa nhau ra tòa. Quan hệ hôn nhân không được trân trọng, thay vợ đổi chồng như thay áo, và bất hạnh của người lớn đó giáng xuống những đứa trẻ, thậm chí có đứa trẻ tự tử vì cha mẹ ly hôn.

Làm thế nào giữ gìn hạnh phúc gia đình?

Xã hội và giáo dục hiện đại khiến con người mất kỹ năng gìn giữ hạnh phúc gia đình, khiến hạnh phúc gia đình như món đồ thủy tinh mong manh dễ vỡ. Người hiện đại cái gì cũng học, nhưng cái quan trọng nhất là học cách chung sống hài hòa với mọi người, sống hòa hợp với bạn đời, giữ gìn hôn nhân gia đình thì lại không học.

Cần có quan niệm đúng về hôn nhân

Người nay được tự do tìm hiểu và cưới người mình yêu thương, hợp nhau, nhưng khá nhiều người vẫn kết thúc ở tòa án. Trong khi đó, người xưa hôn nhân do mai mối, nhiều khi do cha mẹ hai bên sắp đặt, hai người hoàn toàn không quen biết nhau mà vẫn đầu bạc răng long. Vậy người xưa có bí quyết gì.

Người xưa đặc biệt coi trọng hôn nhân, coi hôn nhân là duyên Trời định “Tu trăm năm mới đi cùng chuyến, tu nghìn năm mới nên duyên vợ chồng”, có trân trọng thì mới giữ gìn, mới có thể bỏ qua những lỗi lầm và khiếm khuyết của nhau.

“Tu trăm năm mới đi cùng chuyến, tu nghìn năm mới nên duyên vợ chồng”. (Ảnh: Baidu)

Khi kết hôn, việc đầu tiên là hai người bái Trời Đất đã an bài mối lương duyên này, sau đó bái cha mẹ, tạ ơn công sinh thành dưỡng dục, rồi sau đó là kính bái lẫn nhau. Khi coi trọng lễ thành hôn, được Trời Đất quỷ Thần chứng giám, thì sau này sống với nhau sẽ tự ước thúc hành vi, không làm việc xấu, không làm việc có lỗi với bạn đời, vì “Trên đầu ba thước có Thần linh”. Họ sẽ vượt qua mâu thuẫn, bất đồng quan niệm sống, phương thức giáo dục con, vì họ biết ơn cha mẹ sinh thành, không muốn để cha mẹ già buồn lòng. Họ cũng biết tôn trọng nhau “Kính nhau như khách”.

Người xưa nói "Gia hòa vạn sự hưng", gia đình hòa thuận thì mọi sự đều hưng thịnh. Có một gia đình hoàn chỉnh chính là phương thức sinh sống mà nhân loại mưu cầu. Cùng sống bên nhau đến "Bạch đầu giai lão" chính là kết cục tốt đẹp mà các cặp vợ chồng đều theo đuổi và mơ ước:

Lúc tử sinh hay khi cách biệt
Chẳng bỏ nhau lời quyết thệ rồi
Cầm tay nàng hẹn mấy lời:
"Sống bên nhau mãi đến hồi già nua".

(Kinh Thi - Tạ Quang Phát dịch).

Vợ chồng tâm đầu ý hợp, cùng nhau đồng tâm hiệp lực, chung sức chung lòng vun vén tổ ấm, xây dựng sự nghiệp. Vợ có ân với chồng, chồng báo đáp bằng nghĩa. Chồng nghĩa vợ thuận, kính nhau như khách. Vợ chồng là âm và dương, chồng là dương mạnh mẽ chắc chắn, vợ là âm mềm mại dịu dàng. Vợ chồng hòa hợp như đàn cầm đàn sắt, thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn.

"Gia hòa vạn sự hưng" - gia đình hòa thuận thì mọi sự đều tốt đẹp, sự nghiệp cũng hưng thịnh. Mà để có "gia hòa" thì cả vợ và chồng đều cần phải nhẫn nhịn rất nhiều: "Bách nhẫn đường trung hữu thái hòa" - Trăm điều nhẫn nhịn thì trong nhà mới có niềm vui hòa hợp ấm êm.

Kết quả nghiên cứu của một trường đại học Mỹ cũng chỉ ra rằng: hôn nhân mỹ mãn thì mấu chốt nằm ở hai bên có thể khoan dung lẫn nhau, có thể hiểu và lượng thứ những suy nghĩ của người kia.

Một cặp vợ chồng già hạnh phúc "bách niên giai lão", "con cháu đề huề", nhân ngày kỷ niệm đám cưới vàng 50 năm, một cụ bà đã tiết lộ bí quyết giữ gìn hạnh phúc hôn nhân của mình với họ hàng thân hữu rằng:

"Bắt đầu từ ngày cưới, tôi đã chuẩn bị liệt kê ra 10 khuyết điểm của chồng. Vì hạnh phúc hôn nhân của chúng tôi, tôi đã cam kết với chính mình rằng, mỗi khi ông ấy phạm vào bất kỳ khuyết điểm nào trong 10 điều này thì tôi đều tha thứ cho ông ấy".

Có vị khách hỏi: "Vậy 10 khuyết điểm đó rốt cuộc là gì?"

Cụ bà trả lời: "Nói thật với các vị, 50 năm nay tôi cũng vẫn chưa liệt kê cụ thể 10 khuyết điểm này ra. Mỗi khi chồng tôi làm sai việc gì đó khiến tôi tức giận, tôi lập tức nhắc nhở mình: Coi như ông ấy may mắn đi, lỗi lầm ông ấy phạm phải là một trong 10 điều mình có thể tha thứ đó". 

Mỗi khi chồng tôi làm sai việc gì đó khiến tôi tức giận, tôi lập tức nhắc nhở mình: Coi như ông ấy may mắn đi, lỗi lầm ông ấy phạm phải là một trong 10 điều mình có thể tha thứ đó". (Ảnh: Pixabay)

Nếu hết duyên thì cũng là cuộc chia tay đẹp

Còn những người có duyên đến với nhau, nhưng vì lý do nào đó không có duyên nên vợ nên chồng, thì cũng nên có tấm lòng bao dung chúc phúc cho người ta:

Đào tơ mơn mởn xinh tươi,
Hoa hồng đơm đặc dưới trời xuân trong.
Hôm nay nàng đã theo chồng,
Nên bề gia thất ấm nồng thuận vui.

(Kinh Thi - Tạ Quang Phát dịch).

Tuy nhiên, nếu cả hai vợ chồng có quá nhiều khác biệt, cả hai người không thể bước tiếp cùng nhau trên đường đời, thì cũng có thể chọn chia tay. Tuy nhiên, tục ngữ nói, một ngày vợ chồng, trăm ngày ân nghĩa, hai người cũng có thể thỏa thuận chia tay. Một bản “Giấy giải phóng vợ” của môt người thời Đường viết rằng:

“... Hơn nữa, vợ chồng có niềm vui cùng chung lao khổ, giống đôi uyên ương bên nhau, dung nhan như hoa ngồi bên nhau, vẻ đẹp nhân đôi. Hai thân thể cùng một con tim, sống cùng giường gối ngủ chung phòng, chết cùng quan quách chôn chung mộ. Ba năm kết duyên, thì vợ chồng đối lập. Đến nay cả hai đã tự không thể hòa hợp được, như khó sống cùng, lại tư sinh hiềm khích, trở thành nỗi chán ghét cho đời sau. Duyên hạnh phúc không thành, thế thì chia tay. Thế nên họp người thân để rồi ly biệt…”

“Sau khi chia ly, nương tử hãy chọn người chồng quan to chức lớn, thả dáng trước thềm, thể hiện tư thái cầm sắt hòa vận… Việc ăn mặc trong 3 năm, xin được chu cấp. Mong nương tử thiên thu vạn tuế”.

Người xưa vừa trí tuệ lại vừa nhân văn, hôn nhân là lời thề nguyện, cùng nhau bạc đầu giai lão. Vạn bất đắc dĩ, chia tay cũng chứa đựng sự yêu thương, tôn trọng và chúc phúc cho nhau, vẫn nhà những người bạn tốt của nhau. Làm được như vậy là cả một quá trình giáo dục từ gia đình đến xã hội, cần có một nhân sinh quan đúng đắn.

Muốn có nhân sinh quan đúng đắn, sống nhân ai giữa người với người, thì từ bé học hiếu kính, biết cảm ân. Lớn lên trau dồi đạo đức, sống nghĩa nhân, ai nấy tự sửa mình, làm tròn bổn phận của mình, chứ không nhìn lỗi người khác, phán xét người khác. Một xã hội mà vua ra vua, quan ra quan, cha ra cha, con ra con, chồng ra chồng, vợ ra vợ, thì hẳn đã không có bạo lực gia đình, bạo lực trường học cũng như các tệ nạn xã hội khác như tham nhũng, bán hàng giả, lừa đảo, trộm cướp…

Hạnh phúc ngày càng nên mong manh, hiếm có trong xã hội suy bại, nhưng hạnh phúc không phải là thứ không thể với đến được, mà có được do con người sửa mình, do giáo dục mà nên. Thế nên, mỗi người đều nên tìm hiểu và tiến hành giáo dục hạnh phúc đối với bản thân, và với con em mình.

Hoàng Mai

Đăng theo NTDVN